Không khí lạnh tăng cường đã ảnh hưởng đến thời tiết ở phía Đông Bắc Bộ, một số nơi ở phía Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Khu vực Đông Bắc Bộ trời rét đậm, vùng núi có nơi rét hại với nhiệt xuống dưới 8 độ. Khu vực Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời rét. Dự báo mưa rét còn kéo dài nhiều ngày tới ở miền bắc. Trong đợt rét đậm, rét hại diện rộng này, vùng núi cao có khả năng xảy ra sương muối và băng giá. Rét đậm, rét hại kéo dài có khả năng ảnh hưởng lớn tới quá trình sinh trưởng và phát triển của gia súc, gia cầm. Nền nhiệt tiếp tục xuống thấp cùng với mưa phùn, độ ẩm cao sẽ ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân, sức đề kháng và sinh trưởng của vật nuôi.
Để chủ động ứng phó với rét đậm, rét hại, người dân cần thực hiên các biện pháp sau đây để bảo vệ cho đàn gia súc, gia cầm:
1. Chuồng trại
Thường xuyên theo dõi dự báo thời tiết trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhất là những ngày rét đậm, rét hại cần tuân thủ chặt chẽ các chủ trương và khuyến cáo về giải pháp kỹ thuật của các cơ quan chức năng có thẩm quyền để có kế hoạch cụ thể phòng, chống cho đàn vật nuôi.
Che chắn chuồng nuôi bằng những vật liệu có sẵn như bạt, phên nứa, bao tải... để tránh gió lùa, mưa hắt; tránh để nền trại ẩm ướt, lầy lội (sử dụng rơm, cỏ, lá chuối khô, bẹ ngô… khô để lót nền chuồng). Dự trữ chất đốt như củi, trấu, rơm rạ…, đốt lửa sưởi ấm cho trâu, bò, lưu ý chuồng trại cần có lỗ thoáng phía trên để lưu thông khí, tránh ngạt khí độc khi đốt lửa sưởi cho trâu bò; làm áo khoác ấm (tận dụng áo cũ, chăn cũ, bạt dứa…) cho trâu bò, nhất là con yếu và non; đối với gia cầm có thể dùng đèn sưởi ấm. Tuyệt đối không chăn thả khi trời mưa hoặc khi nhiệt độ môi trường dưới 10oC; Khi trời rét đậm, rét hại kèm theo mưa thực hiện nuôi nhốt gia súc, gia cầm trong chuồng.
Ảnh: Dùng bạt quây che chắn chuồng trại để giữ ấm cho đàn vật nuôi (sưu tầm báo Bắc Giang.gov.vn)
2. Chăm sóc, nuôi dưỡng
Thực hiện các biện pháp bảo quản và dự trữ thức ăn, nhất là rơm rạ bảo đảm đủ thức ăn cho đàn gia súc trong tiết trời lạnh giá. Tận dụng diện tích đất trống trồng cỏ voi, các sản phẩm nông nghiệp như khoai, sắn, ngô để ủ chua làm tăng nguồn thức ăn cho trâu, bò. Vào những ngày trời rét đậm, rét hại cần bổ sung thêm thức ăn tinh và nước muối pha loãng để bổ sung dinh dưỡng, tăng sức đề kháng, đảm bảo cho đàn gia súc phát triển khỏe mạnh. Dự trữ và cung cấp đủ thức ăn thô xanh, thức ăn tinh cho vật nuôi, bổ sung muối, khoáng và vitamin khi nhiệt độ xuống thấp. Để bảo đảm cho trâu, bò và vật nuôi không bị chết do rét, người dân nên thực hiện chăm sóc cho vật nuôi cụ thể như sau:
- Vào những ngày bình thường, người chăn nuôi cho mỗi trâu bò trưởng thành ăn khoảng 25 – 30 kg thức ăn thô và 1 – 1,5kg thức ăn tinh, chia làm hai lần. Nếu vào ngày rét đậm, rét hại dưới 13o C thì cần điều chỉnh tăng lượng thức ăn tinh lên khoảng 2kg/con/ngày để bổ sung năng lượng giúp trâu bò chống lại giá rét. Chú ý cho trâu, bò ăn thức ăn thô trước rồi mới cho ăn thức ăn tinh, uống nước vì nếu cho ăn thức ăn tinh hay uống nước trước thì trâu, bò có cảm giác no dẫn đến ăn ít thức ăn thô. Ngoài ra để tăng sức đề kháng cho trâu, bò, người chăn nuôi cần chú ý bổ sung vitamin tổng hợp và muối khoáng; cho trâu bò uống thêm nước muối bằng cách pha nước ấm 37 – 38oC với muối nồng độ 0,1 – 0,3% tương đương 10 – 30gam muối/10 lít nước. Người chăn nuôi cần có biện pháp trồng, chế biến và dự trữ thức ăn cho trâu bò, đặc biệt là thức ăn thô vào mùa đông. Đây là việc làm hết sức quan trọng vì chỉ khi cung cấp thức ăn đầy đủ thì trâu, bò mới có đủ năng lượng chống lại giá rét. Người chăn nuôi có thể phơi khô cỏ, phụ phẩm nông nghiệp hoặc ủ chua một số loại cỏ, thân cây ngô để chủ động nguồn thức ăn, nâng cao giá trị dinh dưỡng và khả năng tiêu hóa các loại thức ăn này.
- Cho gia cầm ăn đầy đủ thức ăn đảm bảo chất lượng(cân đối dinh dưỡng, không ẩm mốc). Bổ sung các loại ADE, Bcomplex..... để tăng sức đề kháng, phòng chống dịch bệnh tốt hơn.
3. Kiểm tra, theo dõi sức khỏe đàn vật nuôi
Thực hiện tốt công tác vệ sinh thú y: Đảm bảo vệ sinh chuồng trại sạch sẽ có vai trò rất quan trọng cần được làm thường xuyên, giúp hạn chế các tác nhân gây bệnh. Hàng ngày cần quét dọn vệ sinh chuồng trại, thu gom chất thải để xử lý hạn chế gây ô nhiễm môi trường; định kỳ phun thuốc khử trùng 2-3 tuần một lần.
Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh cho gia súc, gia cầm theo quy định như: Tụ huyết trùng, lở mồm long móng, viêm da nổi cục ở trâu bò trâu bò; Newcastle, Gumboro, tụ huyết trùng... ở các đàn gia cầm; sử dụng một số loại kháng sinh( được phép sử dụng của thú y). Ngoài các biện pháp thực hiện như trên cần theo dõi thường xuyên tình trạng đàn vật nuôi để phát hiện, xử lý kịp thời khi đàn vật nuôi có biểu biện ảnh hưởng do đói rét hoặc dịch bệnh.